Renault Gordini
Όπως οι Κούπερ και ¶μπαρθ, έτσι και ο Γκορντίνι έχει να προσφέρει λίγο... σοβινισμό στην ατζέντα της Renault. Το ερώτημα είναι αν οι Γάλλοι θα πετύχουν όπως έκαναν παλιότερα με τις τρεις κλασικές μπλε βολίδες.Η Γαλλία της δεκαετίας του 1960 συμβολίζει μεταξύ άλλων ελευθερία και χαλάρωση. Αυτό προκύπτει και από την πρώτη επαφή με το Renault 8 Gordini. Δεν πρόκειται τόσο για το τιμόνι τριών ακτίνων, το λιτό πάτωμα ή το επίσης απέριττο ταμπλό, όσο για τη μουσική που προέρχεται από το κασετόφωνο. Επιλέχθηκε για να δώσει διαφορετική χροιά στην παρουσίαση του Renault 112 Gordini στην πίστα του Καστελέ στη νότια Γαλλία, και οδηγεί νοητά σε μια ταινία του Λουί Ντε Φινές, με το ακορντεόν να συνοδεύει τη φωνή του Ερίκ Βενσάν, ο οποίος τραγουδούσε το «μπλε αυτοκίνητα με λευκές λωρίδες», που φυσικά αναφερόταν στο Gordini, το οποίο συμπληρώνει 45 χρόνια ζωής. Το μπλε χρώμα μόνο τυχαίο δεν ήταν, αφού επρόκειτο για τον επίσημο αγωνιστικό χρωματισμό της Γαλλίας, ο σοβινισμός της οποίας πέρασε σε άλλο επίπεδο, χάρη στο Gordini.
Η ειρωνεία, πάντως, έγκειται στο γεγονός ότι ο κύριος Αμεντέο Γκορντίνι, που έδωσε το όνομά του στο ιστορικό αυτοκίνητο, γεννήθηκε (το 1899) και μεγάλωσε στο Μπατζάνο της Ιταλίας, μετακομίζοντας στη Γαλλία σε ηλικία περίπου 20 ετών, μαζί με την οικογένειά του. Εκεί άλλαξε το όνομά του στο πιο... γαλλικό «Αμεντέ», ενώ εργάστηκε για λίγο και στη βιομηχανία πολυτελών αυτοκινήτων Delage, προτού ανοίξει δικό του εργαστήριο. Το 1936 συνεργάστηκε με τη Simca σε μια πορεία που, ξεκινώντας από το Λε Μαν του 1938, συνεχίστηκε με επιτυχία και οδηγήθηκε στη Formula 1. Τα οικονομικά δεδομένα, όμως, δεν ήταν καλά, και έτσι το 1956 προσελήφθη από τη Renault, για να βοηθήσει στη «σωστή εξέλιξη» των μοντέλων. Η συνεργασία ευοδώθηκε, και την Πρωτοχρονιά του 1957 υπέγραψε συμβόλαιο με τη Ρεζί Ρενό, ώστε να εξελίξει 10.000 Renault Dauphine. Ο Γκορντίνι σύντομα απέκτησε το προσωνύμιο «Ο γητευτής» και το Dauphine Gordini έγινε το πρώτο αυτοκίνητο του οποίου τον κινητήρα «περιποιήθηκε». Πέραν ορισμένων μικρών αλλαγών, το αυτοκίνητο έμοιαζε πολύ στο οικογενειακό αυτοκίνητο της εταιρείας, με την ισχύ όμως να έχει διπλασιαστεί, έχοντας φτάσει στους 55 ίππους.
Το Gordini και οι ανταγωνιστές
Τα πάντα άλλαξαν το 1964, όταν στο δικό του πλέον εργοστάσιο στο Παρίσι ο Γκορντίνι παρουσίασε το Renault 8 Gordini. Ένα αυτοκίνητο που ακολουθούσε την πεπατημένη του προκατόχου του, Dauphine, αν και ενσωμάτωνε πολλές βελτιώσεις. Οι αναρτήσεις και τα φρένα είχαν μεταβληθεί κατά πολύ, τη στιγμή που ο κινητήρας απέδιδε 80 ίππους και η τελική ταχύτητα ξεπερνούσε τα 160 χλμ./ώρα. Το μπλε αγωνιστικό χρώμα των Γάλλων, σε συνδυασμό με μαύρη ταπετσαρία από βινύλιο, συνέθεταν το ιδανικό αυτοκίνητο για τον Γάλλο οδηγό με σπορτίφ απαιτήσεις. Εκτός αυτού, η εμφάνιση του Gordini ήταν χρονικά ιδανική, αφού σε Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο είχαν μόλις εμφανιστεί τα Abarth και Cooper, που εξέλιξαν, αντίστοιχα, για χάρη των Fiat και Mini οι Κάρλο ¶μπαρθ και Τζον Κούπερ. Ένα «πικάντικο» μυστικό για τους φίλους του Κούπερ είναι πως και εκείνος, όπως ο Γκορντίνι, είχε πρώτα εργαστεί σε ένα Dauphine, πριν συγκεντρωθεί στο Mini. Το 1959 τοποθέτησε τον 4κύλινδρο κινητήρα του Dauphine σε ένα Coventry Climax. Έπειτα, τοποθέτησε ένα κιβώτιο ZF 4 σχέσεων και σχεδίασε εκ νέου την ανάρτηση με εγκάρσια τοποθετημένα αμορτισέρ, για να τιθασεύσει το κράτημα του Dauphine. Αν και έκανε ορισμένες αγωνιστικές εμφανίσεις με οδηγό τον Κρίστοφερ Λόρενς, το Dauphine του Κούπερ δεν εξελίχθηκε περαιτέρω, αφού ακολούθησε ένα άλλο project, η πορεία του οποίου είναι γνωστή.
Στις... 7.000 σ.α.λ.
Τα τρία μικρά αυτοκίνητα έμελλε να δώσουν τις μάχες τους στις πίστες κατά τη δεκαετία του 1960, ενώ τα περιοδικά αυτοκινήτων προέβαιναν σε συγκριτικές δοκιμές μεταξύ τους. Μάλιστα, το Gordini θεωρούνταν το πιο άνετο, κάτι που μπορώ να επιβεβαιώσω και προσωπικά, αφού έχει λιγότερες αναπηδήσεις από τα Fiat Abarth και Mini Cooper, ενώ το σύστημα διεύθυνσης είναι ευθύ και συνάμα ελαφρύ. Πάντως, σύμφωνα και με τον ιδιοκτήτη του R8 Gordini 1100, τον Κορ Μπάρουχ, η υπερστροφή δεν είναι τόσο εύκολη όσο ίσως δείχνει. Ο κινητήρας είναι τοποθετημένος πολύ πίσω στο αυτοκίνητο, το βάρος του οποίου θα προκαλούσε... φθόνο στα σημερινά GTI. Το R8 Gordini είναι πιο «επιρρεπές» στην υποστροφή.
Διαφορές R8 Gordini 1100 και 1300
Το δεύτερο R8 Gordini της γνωριμίας, ένα «1300» του 1967, είχε περάσει από διεξοδική συντήρηση. Αγοράστηκε το 2001, ενώ ο κάτοχός του, Μπερέντ Τανίς, θέλησε να μετατρέψει σε Gordini ένα απλό Renault 8. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο προηγούμενος ιδιοκτήτης του είχε τοποθετήσει κλωβό ασφαλείας, ενώ είχε φαρδύνει το πλαίσιο και στο πίσω μέρος είχε προσθέσει ένα ρεζερβουάρ. Ο Τανίς το μετέτρεψε μέσα σε επτά χρόνια σε ένα εντελώς αυθεντικό αυτοκίνητο. Από τότε έχει διανύσει σχεδόν 5.000 χλμ., τα περισσότερα εκ των οποίων πέρυσι, σε ένα ταξίδι στη νότια Γαλλία. Το αυτοκίνητο δείχνει άθικτο. Ακόμα και αν οι διαφορές μεταξύ του «1100» και του «1300» δείχνουν μικρές, οι γνώστες θα δουν αμέσως τους επιπλέον δύο προβολείς του τελευταίου. Πάντως, υπάρχουν και άλλες διαφορές, εν αρχή στον κινητήρα. Η χωρητικότητα του 4κύλινδρου «1100» είναι ακριβώς 1.108 κ.εκ., διαθέτει διπλά καρμπιρατέρ Solex και αποδίδει 77,5 ίππους. Το «1300», που εμφανίστηκε δυόμισι χρόνια αργότερα, έχει κινητήρα 1.255 κ.εκ., διπλά Weber και απόδοση 90 ίππων με μετάδοση στους πίσω τροχούς από κιβώτιο 5 σχέσεων, κάτι πρωτοποριακό για την εποχή.
H διαφορά ισχύος των δύο αυτοκινήτων δείχνει μικρή. Ο 1.1 κινητήρας του Κορ διαθέτει και εκκεντροφόρο, τον οποίο δε φοβάται να πιέσει, ενώ ο 1.3 του Μπερέντ είναι λίγο πιο δυνατός. Το αυτοκίνητο ακούγεται περισσότερο άγριο με την εξάτμιση της Delvil, ενώ μέσα στα δύο οχήματα οι ήχοι είναι αντίστοιχοι.
Προβλήματα
Το Renault 12 με το περίεργο σχήμα παρουσιάστηκε το 1969 στην Έκθεση του Παρισιού, με κινητήρα 1.565 κ.εκ., δανεισμένο από το μεγαλύτερο 16 TS. Όντας εφοδιασμένο με καρμπιρατέρ Weber και κιβώτιο 5 σχέσεων, απέδιδε 125 ίππους, ενώ οι δίσκοι παντού (αεριζόμενοι εμπρός) συνδυάζονταν με ρυθμισμένη και χαμηλωμένη ανάρτηση. Πέραν του γνωστού μπλε χρώματος με τις λωρίδες, υπήρχαν περισσότερα διαθέσιμα χρώματα, πάντα με σπορτίφ χαρακτήρα. Ωστόσο, η κίνηση στους εμπρός τροχούς αποτελούσε αντίφαση, ενώ προκάλεσε και προβλήματα στην οδική συμπεριφορά, αφού οι τροχοί του δυνατού R12 σπινάριζαν πολύ στην επιτάχυνση. Γι’ αυτό, άλλωστε, αναβλήθηκε πολλάκις η εμφάνισή του και, όταν αυτό επετεύχθη, το 1970, με πολλά νέα Gordini να εμφανίζονται στο Cup της Renault, το θέαμα δεν ήταν αντίστοιχο εκείνου των R8. Το R12 δεν ήταν αντίστοιχο του προκατόχου του και η Renault σταμάτησε την παραγωγή του έπειτα από πέντε χρόνια και μόλις 5.188 αυτοκίνητα. Πάντως, ετοίμασαν μια έκδοση Gordini στο Renault 17, αλλά αυτό αποδείχθηκε ακόμα πιο αδύναμο από τα προηγούμενα. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο απλώς για ένα Renault 17 με σήματα Gordini, με την οποία ο «γητευτής» Αμεντέ δεν είχε ασχοληθεί καθόλου. Ο Γκορντίνι πέθανε το 1979, και σήμερα το όνομά του θα ξαναζήσει με ένα νέο Renault Twingo, το Twingo RS Gordini. Οι Cooper και Abarth επέστρεψαν αρκετά χρόνια νωρίτερα, οπότε και η επιστροφή του Gordini θα μπορούσε να χαρακτηριστεί... αναμενόμενη.
O Κώστας Καββαθάς είναι ένας από τους Έλληνες που «έγραψαν» αγωνιστικά χιλιόμετρα στις ειδικές διαδρομές της δεκαετίας του ’60 οδηγώντας Renault 8 Gordini. Με αυτό το αυτοκίνητο συμμετείχε στο Ράλλυ Ακρόπολις του 1968, συνοδηγώντας με τον Πρωταθλητή Τουρισμού της χρονιάς εκείνης, Γιώργο Κρητικό, τερματίζοντας μάλιστα στη 14η θέση της Γενικής κατάταξης και στην 4η μεταξύ των Ελλήνων.
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
RENAULT 8 GORDINI 1100
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ 4κύλινδρος, 2 β./κύλ.
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1.108 κ.εκ.
ΜΕΓ. ΙΣΧΥΣ 77,5 ίπποι/7.000 σ.α.λ.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ 4τάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο, κίνηση στους πίσω τροχούς
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΜΗΚ.xΠΛ.xΥΨ. 3.990x1.490x1.410 χλστ.
ΜΕΤΑΞΟΝΙΟ 2.270 χλστ.
ΒΑΡΟΣ 800 κιλά
ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ 170 χλμ./ώρα
Κατασκευάστηκαν 2.626 μονάδες
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
RENAULT 8 GORDINI 1300
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ 4κύλινδρος, 2 β./κυλ.
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1.255 κ.εκ.
ΜΕΓ. ΙΣΧΥΣ 90 ίπποι/6.750 σ.α.λ.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ 5τάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο, κίνηση στους πίσω τροχούς
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΜΗΚ.xΠΛ.xΥΨ. 3.990x1.490x1.410 χλστ.
ΜΕΤΑΞΟΝΙΟ 2.270 χλστ.
ΒΑΡΟΣ 840 κιλά
ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ 175 χλμ./ώρα
Κατασκευάστηκαν 8.981 μονάδες
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
RENAULT 12 GORDINI
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ 4κύλινδρος, 2 β./κύλ.
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1.565 κ.εκ.
ΜΕΓ. ΙΣΧΥΣ 125 ίπποι/6.250 σ.α.λ.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ 5τάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο, κίνηση στους εμπρός τροχούς
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΜΗΚ.xΠΛ.xΥΨ. 4.300x1.640x1.410 χλστ.
ΜΕΤΑΞΟΝΙΟ 2.440 χλστ.
ΒΑΡΟΣ 980 κιλά
ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ 185 χλμ./ώρα
Κατασκευάστηκαν 5.188 μονάδες